Plantun de Prouvènço

Pèr coumpara dos planto d'encò nostre

Plantago afra & Orchis mascula

fotò
fotò
Grano-de-niero

Plantago afra

Plantaginaceae

Àutri noum : Erbo-di-niero, Biasso.

Noms en français : Plantain pucier, Plantain psyllium.

Descripcioun :
La grano-de-niero, es uno pichoto planto (5 à 40 cm) que trachis dins li tepiero seco e en ribo de ribiero. Es uno planto gaire ramificado que douno d'èr à Plantago arenaria mai que se n'en destrìo d'un biais segur emé si bratèio de la flour coumpausado que soun mai courto qu'elo. Li fueio soun longo, plato e primo (1 à 3 mm). Coumpara emé l'erbo-bruno que ié sèmblo proun.

Usanço :
Li fueio de grano-de-niero se manjon en ensalado. Li grano, un cop gounflado dins l'aigo, soun bono contro lou quiéu tapa e remoulisson. Ajudon à lucha contro la pisso-douço e lis artèri tapado. Soun peréu utilisado en cousmetico pèr faire de poutingo pèr la pèu (anti-enflamativo).

Port : Erbo
Taio : 5 à 40 cm
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Teroufite
Cicle bioulougico : Planto de l'an

Gènre : Plantago
Famiho : Plantaginaceae


Ordre : Lamiales

Coulour de la flour : Blanco
Petalo : 4
Ø (o loungour) flour : 4 mm
Flourido : Printèms - Estiéu

Sòu : Ca
Autour basso e auto : Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Abriéu à avoust

Liò : Tepiero seco
Estànci : Termoumediterran à Mesoumediterran
Couroulougi : Estenoumediterrano
Ref. sc. : Plantago afra L., 1762

fotò
fotò
Erbo-de-la-Pandecousto

Orchis mascula

Orchidaceae

Autre noum : Coulos-de-gat.

Noms en français : Orchis mâle, Satyrion mâle.

Descripcioun :
L'erbo-de-la-Pandecousto trachis dins li bos clar e li prado dins li relarg un pau umide ; se vèi pas dins li garrigo prouvençalo ounte s'atrobo soun cousin, la damisello, Orchis olbiensis. Se recounèis à sa labreto di tres partido e à soun esperoun un pau pu long.

Usanço :
Se sèmblo pas èstre utilisa au nostre, li cabosso soun emplegado en Turquìo e au Proche-Óurient pèr adouba, emé d'aigo e de sucre, lou salep, bevendo au goust de vaniho contro lou mau de garganto e la fatigo. La planto èi dicho peréu acalouranto (principe di signaturo). Ramenten que "orchis" en grè (Théophraste -372 -287) vòu dire roubignòli en raport emé li dos cabosso.

Port : Erbo
Taio : 15 à 80 cm
Fueio : costo paralèlo
Tipe bioulougico : Geoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo

Gènre : Orchis
Famiho : Orchidaceae


Ordre : Asparagales

Coulour de la flour : Roso
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : 15 à 20 mm
Flourido : Printèms

Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 2300 m
Aparado : Vo
Abriéu à jun

Liò : Blachiero - Iéusiero - Prado - Pelouso
Estànci : Subremediterran à Subaupen
Couroulougi : Mediterrano-Atlantico
Ref. sc. : Orchis mascula (L.) L., 1755

Partisoun en Prouvènço : CCC à C : mai o mens coumuno ; R à RRR : pulèu o forço raro ; "ges" dins aquéu relarg.
fotò Rose Plano Auto Basso Safrouso Preaupenco Marino Aup
RR
ges
C
RR
RR
CC
CC
CC

Plantago afra & Orchis mascula

C
CC
R
CC
CC
ges
ges
ges

Coumpara Grano-de-niero emé uno autro planto

fotò

Coumpara Erbo-de-la-Pandecousto emé uno autro planto

fotò